GLAUCOOM: SYMPTOMEN, OORZAKEN, HET ONDERZOEK EN BEHANDELING
Wat zijn de symptomen van glaucoom (groene staar)?
Glaucoom kunt u als patiënt zelf alleen opmerken in een ver gevorderd stadium, onder vorm van tunnelzicht. In een eindstadium zal onbehandeld glaucoom tot blindheid leiden. Daarom is vroege opsporing belangrijk: door tijdige behandeling kan de schade beperkt worden en de voortgang van de ziekte vertraagd worden.
Wat zijn de oorzaken van glaucoom?
Een (te) hoge oogdruk ontstaat als gevolg van een onevenwicht tussen aanmaak en afvoer van kamerwater in het oog. Als u een verhoogde druk hebt, loopt u een groter risico op het ontstaan van glaucoom met afsterven van de oogzenuw en onomkeerbare defecten in het gezichtsveld. Niet iedereen met een verhoogde oogdruk krijgt glaucoom. Uw oogarts kan uitmaken of de hoge oogdruk (oculaire hypertensie) al dan niet moet behandeld worden.
Er zijn een aantal situaties waarbij u meer kans heeft om glaucoom te krijgen:
- erfelijke factoren
- leeftijd: ouder dan 40
- hoge bijziend- of verziendheid
- van Afrikaanse of Aziatische afkomst
- gebruik van cortisone (zalf, neusdruppels, verstuivers, tabletten)
- hart-en vaatziekten
Anderzijds is niet iedereen met een normale oogdruk veilig, want glaucoom kan ook ontstaan bij een normale oogdruk. Dit heet normaaldrukglaucoom. Daarom heeft een oogdrukmeting alleen soms een vals gevoel van veiligheid. Uw oogarts moet na een oogonderzoek uitmaken of u lijdt aan normaaldrukglaucoom. Mindere doorbloeding van de oogzenuw zou hier een belangrijke rol spelen.
Hoe wordt glaucoom onderzocht?
Tijdens een glaucoomraadpleging voert de arts volgende onderzoeken uit:
Oogdrukmeting:
De meest betrouwbare methode is de applanatiemethode. Dit onderzoek gebeurt na druppelverdoving en is volledig pijnloos.
Funduscopisch onderzoek:
Als glaucoompatiënt hebt u een structurele beschadiging van de oogzenuw. De oogzenuw vertoont een grotere/diepere/onregelmatigere cupping. Deze beschadiging stelt de arts vast als hij de zenuw aan de binnenzijde van het oog beoordeelt tijdens een funduscopisch onderzoek. Daarnaast zijn verschillende technieken beschikbaar om de oogzenuw en de zenuwvezellaag te documenteren en analyseren. In onze praktijk nemen we een fundusfoto om de oogzenuw te documenteren. In het ziekenhuis kunnen we dmv een OCT-onderzoek een scan maken van de dikte van de zenuwvezellaag rondom de oogzenuw en door de tijd heen eventuele progressie opsporen.
Gezichtsveldonderzoek:
Het gezichtsveldonderzoek moet functionele schade opsporen. Dit is van groot belang voor het ontdekken en opvolgen van glaucoom
Gonioscopie:
Hiermee beoordeelt de oogarts de voorkamerhoek en de toegang tot de afvoerkanaaltjes. Dit maakt het mogelijk om vast te stellen over welk type glaucoom het gaat, en helpt om de juiste behandelingsstrategie te kiezen.
Hoe wordt glaucoom behandeld?
Met een goede behandeling kunt u glaucoom stoppen of vertragen. De behandeling van glaucoom is er altijd op gericht om de oogdruk te verlagen. Naast een medicamenteuze behandeling kan ook een laserbehandeling of chirurgische ingreep tot de mogelijkheden behoren.
Medicatie (oogdruppels):
Glaucoommedicatie krijgt u meestal in de vorm van oogdruppels, soms in de vorm van gel. Heel zelden schrjft de arts tabletten of capsules voor. Medicatie kan heel efficiënt zijn op twee manieren: ze zorgt voor een betere afvoer van het kamerwater, of voor een verminderde aanmaak ervan.
Laserbehandeling:
Er zijn verschillende vormen van laserbehandeling om de oogdruk te controleren bij glaucoom. De oogchirurg kan een gaatje maken in het regenboogvlies, waardoor het kamerwater in het oog beter kan circuleren. Verder kan de arts ook ter hoogte van de afvoerkanaaltjes in de kamerhoek zelf behandelen, waardoor de afvoer van kamerwater wordt verbeterd. Ook de aanmaak van kamerwater in het oog kan met behulp van laser worden geregeld.
Microchirurgie:
Er zijn verschillende microchirurgische ingrepen voor de behandeling van glaucoom. Bij de filtrerende operatie maakt de oogchirurg openingen in de kamerhoek en in de iris, waardoor het kamerwater zich gemakkelijker kan verspreiden. Dit heet een trabeculectomie. Bij het plaatsen van een glaucoomimplantaat brengt de arts een hol buisje in waardoor het kamerwater makkelijker weg kan.